Wychodźstwo i osadnictwo

Broszura w oryginalnej nazwie: Wychodztwo i osadnictwo ukazała się w 1900 roku dzięki pomocy J. L. Popławskiego, który dzieło zredagował i pomógł wydać. Sam Roman Dmowski w tym czasie przebywał w Brazylii, aby poznać w praktyce prawdziwy kolonizacyjny potencjał Polaków. Poniższa książka jest wynikiem przestudiowania przez Romana Dmowskiego tematu emigracji polskiej, właśnie przed tym wyjazdem. Autor podjał temat możliwości budowy Nowej Polski w południowej Brazylii. Nie był w tym pomyśle odosobniony, gdyż takie zamierzenia popierali także działacze emigracyjni. Dmowski poświęcił tematowi kolonizacji wiele czasu i pracy, a sam temat uznał za wielce intrygujący i zawiły. Uważał, że kolonizacja może przyczynić się do rozwoju Polski, a sami Polacy powinni aspirować do jak największej rozbudowy Państwa Polskiego.