Przedmiotem studiów zawartych w monografii jest opis jednostek i konstrukcji składniowych języka łemkowskiego - jednego z języków słowiańskich używanych w Polsce i oficjalnie uznanych za język mniejszościowy. Opis oparty jest na założeniach teorii gramatyki funkcjonalno-komunikacyjnej G. Zołotowej. Podstawą materiałową opisu są współczesne łemkowskie teksty pisane (od 2. poł. XX w. do chwili obecnej). Obszerną część monografii stanowi słownik składniowy łemkowskich syntaktemów rzeczownikowych. Opisane zostały znaczenia kategorialne i funkcje składniowe czasowników i predykatywów łemkowskich, środki wyrażania tzw. modusów i autoryzacji, konstrukcje przyczynowe, wyrażanie stosunków współrzędnych oraz typy zdań złożonych we współczesnym języku łemkowskim. Monografia adresowana jest do językoznawców (przede wszystkim do slawistów, ale także do innych językoznawców zainteresowanych funkcjonalno-komunikacyjnym opisem języka), do studentów specjalności filologicznych, do nauczycieli języka łemkowskiego oraz do osób interesujących się językiem łemkowskim. Henryk Fontański, profesor doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (Zakład Językoznawstwa Konfrontatywnego i Translatoryki, kierownik tego Zakładu). Zainteresowania naukowe: językoznawstwo wschodniosłowiańskie oraz konfrontatywne, składnia języka rosyjskiego w konfrontacji z językiem polskim w ujęciu konfrontatywnym, teoria składni oraz opis gramatyczny współczesnego języka Łemków. Wybrane publikacje: Stosunki współrzędności w zdaniu pojedynczym w języku polskim i rosyjskim (Katowice 1980), Anaforyczne przymiotniki wskazujące w języku polskim i rosyjskim. Problem użycia (Katowice 1986), współautor: Gramatyka języka łemkowskiego (wyd. 1.: Katowice 2000; wyd. 2. poprawione i uzupełnione: Warszawa 2004), Białorusko-polsko-rosyjski słownik terminów lingwistycznych i leksyki specjalnej (Katowice 1997).