Rozwój gospodarczy miast portowych pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1808-1914

Opracowanie pod względem chronologicznym obejmuje okres od 1808 r. do wybuchu I wojny
światowej. Powszechnie w historiografii przyjmuje się, iż w okresie wojen napoleońskich zapoczątkowany został, a po kongresie wiedeńskim kontynuowany był proces reform, który miał ułatwić w Prusach przejście na tory gospodarki kapitalistycznej. Wprowadzenie w życie tego programu rozciągało się na długi okres i przypadło na lata niepomyślnej koniunktury gospodarczej. Depresja gospodarcza sprawiła, iż w okresie reform poziom produkcji i konsumpcji w przeliczeniu na jednego mieszkańca był niższy od poziomu z lat 1804/1805. Stan przedwojenny osiągnięto dopiero w 1831 r. W okresie tym w miastach portowych szczególnego znaczenia nabierały reformy korporacji kupieckich i nowe uwarunkowania rozwoju handlu, zwłaszcza morskiego. Widocznym objawem wzrostu efektywności kapitału handlowego i jego aktywności po 1835 r. stały się inwestycje przemysłowe.
Ze wstępu