Rodzinne domy dziecka. Idea - przemiany - wsparcie

Twierdzenie, że rodzina spełnia podstawową rolę w zapewnieniu opieki i wychowania dzieciom i młodzieży jest tak oczywiste, że nie wymaga uzasadniania. Niestety, nie można odnieść tego do każdej rodziny, w rezultacie czego zaniedbywane w tym względzie dzieci, tak jak i ich rówieśnicy, którzy utracili rodziców, trafiają do opieki zastępczej. Jedną z jej głównych form stanowią rodzinne domy dziecka i to właśnie im poświęciła swoją monografię, lokującą się w obszarze nauk o rodzinie, Beata Krajewska. Na strukturę publikacji składają się dwie części: teoretyczna oraz badawcza (empiryczna), obejmujące łącznie sześć rozdziałów. I tak, w pierwszych trzech rozdziałach Autorka m.in. przybliża istotę rodzinnych domów dziecka i ich zadania, charakteryzuje podopiecznych oraz opiekunów, a także przybliża historię oraz aktualne uwarunkowania normatywne funkcjonowania tej formy rodzinnej pieczy zastępczej. Drugą część otwiera rozdział, w którym została przedstawiona charakterystyka przeprowadzonych dotychczas badań interdyscyplinarnych oraz koncepcja i procedura badań własnych. W kolejnym rozdziale ukazano w szerszym wymiarze istotę wsparcia społecznego udzielanego opiekunom, jak i podopiecznym, w tym również ze strony różnych podmiotów. Szczególnie wyraźnie została podjęta kwestia wsparcia służącego usamodzielnieniu wychowanków, stanowiącego istotny krok na drodze ku dorosłości. Ostatni rozdział noszący tytuł "Rodzinne domy dziecka w perspektywie osób zaangażowanych w ich prowadzenie" nie tylko ukazuje motywacje opiekunów, ale też napotykane przez nich problemy i sukcesy związane z codziennie wykonywanymi zadaniami. Należy odnotować, że książkę wieńczą wnioski z przeprowadzonych studiów literatury i eksploracji empirycznych oraz - co zasługuje na szczególne podkreślenie - rekomendacje zmian i rozwiązań mających na celu wzmocnienie potencjału rodzinnych domów dziecka. Jak bowiem zauważa w recenzji wydawniczej dr hab. Justyna Krzywkowska z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, "Autorka uwzględniła dynamiczne zmiany społeczne i gospodarcze, które nie tylko mają wpływ na realizację prawa dziecka do opieki i wychowania, ale również wskazują na konieczność reform systemu opieki zastępczej nad dzieckiem". Z kolei dr hab. Teresa E. Olearczyk prof. Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie podkreślając wyjątkową wartość poznawczą monografii dla teoretyków wychowania, zauważa, że ".Niepodważalne jej walory łączą się również z odniesieniami do realnych problemów wychowania. W związku z tym, praca ta powinna być również frapującą lekturą dla (wrażliwych i ambitnych) wychowawców (rodziców i nauczycieli). Jednym i drugim (teoretykom i praktykom) lektura ta przybliża kolejne tajniki samotności dziecka i wspólnotowości życia jako wymiarów ludzkiej egzystencji, a jednocześnie najważniejszych wyzwań w dziele wychowania".