Prawo i nauki kognitywne

„W niniejszym opracowaniu podjęto jednak – na pierwszy rzut oka być może karkołomne – wyzwanie kompleksowej prezentacji oraz krytycznej refleksji nad kluczowymi pojęciami, problemami, możliwościami, a także ograniczeniami związanymi z wykorzystaniem badań i teorii kognitywnych w naukach prawnych i praktyce prawniczej. Możemy wyodrębnić trzy płaszczyzny prowadzonych dalej rozważań: filozoficzną, dogmatyczną oraz praktyczną. Perspektywa filozoficzna obejmuje najbardziej abstrakcyjne zagadnienia, jak choćby dyskusję o podstawowych pojęciach znajdujących się na pograniczu prawa oraz nauk kognitywnych – m.in. pojęć „intuicji”, „wiedzy”, „świadomości” oraz „racjonalności”. Obejmuje ona również refleksję nad klasycznymi problemami filozoficznymi, w które uwikłane są te dziedziny, jak choćby problem natury umysłu czy wolnej woli i odpowiedzialności, a także dyskusję o metodzie prawniczej w świetle nauk o umyśle. Perspektywa dogmatyczna obejmuje analizę pojęć dogmatycznoprawnych – jak wina, zamiar, oświadczenie woli, model dobrego obywatela – w świetle nauk kognitywnych oraz potencjalne zmiany dotyczące interpretacji prawa. Wreszcie perspektywa praktyczna związana jest z kwestią wykorzystania w procesie prawnym dowodów naukowych pochodzących z obszaru nauk kognitywnych. (...) Jesteśmy przekonani, że opracowanie, które oddajemy do rąk Czytelnika, będzie przydatne dla prawników, którzy natrafią w swojej praktyce na zagadnienia na pograniczu dobrze znanego im prawa i być może nieco mniej znanego świata nauk o umyśle. Zwłaszcza w polskiej literaturze trudno bowiem odnaleźć systematyczną dyskusję na ten temat. Co więcej, niniejszy tom będzie pomocny również dla teoretyków prawa, a także dla «zainteresowanego czytelnika niefachowego» (...)”. (ze Wstępu)