Trzynastowieczny, posągowy wręcz najazd Mongołów, podlewany przez ponad 750 lat wiosennych mżawek ocen i jesiennych ulew frustracji, był jedną z największych tragedii tak w wymiarze państwowym jak i czysto ludzkim jakie wydarzyły się w historii ludzkości.
Zielona autostrada stepów dla mongolskiej armii, letnich rejterad i zimowej stagnacji, ciągnąca się od Azji prawie po Adriatyk, tak jowialnie przedstawiana przez rodzące się super imperium, szybko zabarwiła się czerwienią krwi i tak samo krwawą łuną pożarów. Step spływał krwią, tak jak miasta i wsie ociekały łzami tych, którzy to widzieli. W ówczesnej historii bez precedensu pozostawał sposób spustoszenia tak wielkiego obszaru - zdaje się, że nie byli w stanie dorównać Mongołom sami Hunowie
Czego nauczył współczesnych ten epizod historii? absolutyzmu władzy?, poddaństwa?, poszanowania praw złotej bulli, stworzenia idei III Rzymu? a może smutnej konstatacji, że oto także w dzisiejszych czasach nie ma już nagrobków wielu oprawców, katów i ciemiężycieli ludzkości, są one wręcz systematycznie niszczone, jako przejaw satrapii i tyranii sprzed wieków - jednak potomni, którzy przeżyli, mają powody, by nie zapomnieć o swoich prześladowcach.
Temu służy w pierwszej mierze archeologia miejsc i zdarzeń najazdu, w drugiej porównanie sposobu walki, podboju i obrony, po trzecie skutki, jakie wówczas wygenerował najazd.
O tym wszystkim traktuje druga część pracy o Muhi...
O autorze:
Prof. Marian Małecki (1969), jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, autorem ponad 20 publikacji samodzielnych i ponad 140 artykułów i rozdziałów w pracach naukowych i popularyzatorskich z dziedziny historii, historii państwa i prawa, ustroju i prawa dogmatycznego, a także współautorem 12-tomowej Encyklopedii Powszechnej.
Swoje zainteresowania historyczne skupia wokół problematyki wypraw krzyżowych, regionalnej Śląska i Galicji, II wojny światowej, a także archeologii prawa. Jest członkiem kilku organizacji i stowarzyszeń krajowych i zagranicznych z zakresu prawa, historii, historii ustroju, w tym członkiem honorowym Węgierskiego Towarzystwa Naukowego z Historii Kultury Prawnej i Etnografii Prawa The Trkny Szcs Ern Legal Cultural History and Legal Etnographic Research Group.
Uczestniczy w międzynarodowych projektach badawczych z zakresu tychże dziedzin.