Józef Chełmoński. Romantyk polskiego pejzażu

Józef Chełmoński (1849–1914) – i jako człowiek, i jako artysta lubił się wyróżniać, chadzał własnymi drogami, był wierny tylko sobie. Naturalizm i bezkompromisowość młodzieńczych płócien oraz odrzucenie utartych kanonów piękna czyniły jego wizję świata trudną do zaakceptowania przez ukształtowanych wedle akademickich norm krytyków. Rozgoryczony i niezrozumiany w warszawskim środowisku udał się do Paryża, gdzie zdobył uznanie i sławę. Po powrocie do kraju stopniowo odsuwał się od świata, przyjaciół i bliskich, skupiając się całkowicie na swej twórczości. W dziejach polskiego malarstwa zapisał się przede wszystkim jako twórca niezrównanych, nastrojowych pejzaży. „Stając przed płótnami Chełmońskiego, zaczynamy odbierać wszystkimi zmysłami pochwyconą na nich naturę: możemy poczuć temperaturę i konsystencję powietrza, usłyszeć dźwięki, rozpoznawać zapachy roślin i ziemi...”. Luba Ristujczina Luba Ristujczina – historyczka sztuki, autorka licznych publikacji prezentujących malarstwo