Historia o krasnoludkach i o sierotce Marysi

Pierwodruk tej książeczki dla dzieci z roku 1896 do tej pory pozostawał tajemnicą, aż do początku 2016 roku. Reprint odnalezionego po 120 latach oryginału z 1896 r. Konopnicka baśniowy świat przeniosła na polską wieś, wplatając go w ojczysty krajobraz (jezioro Gopło, góry Karpaty, miasto Gniezno) oraz łącząc z legendą o Popielu, z Piastem czy Mieszkiem. Fabuła powieści zamyka się w cyklu rocznej wegetacji przyrody od wiosny do jesieni. Pisarka przedstawia (na tle ubogiej chaty Skrobka i przygód sierotki Marysi, szukającej pomocy u królowej Tatry) krasnoludki - ubożęta jako dobrotliwe bóstwa domowe, przyjazne ludziom, obdarzając je cechami indywidualnymi ? na czele z królem Błystkiem i Koszałkiem-Opałkiem szukającym wiosny.