Gabiene 317 p.n.e.

W 323 roku p.n.e. nagle zmarł Aleksander Wielki, władca imperium
macedońskiego rozciągającego się od Bałkanów przez Egipt, Bliski Wschód aż po
wschodnie Indie. Do walki o schedę stanęli generałowie Aleksandra. Te zmagania
przeszły do historii jako wojny diadochów (gr. następców). Wśród nich czołowe
role odgrywali Eumenes z Kardii i Antygon Jednooki, obaj mistrzowie sztuki
wojennej i forteli, podczas kampanii i bitew przypominający wytrawnych
szachistów. Ich pojedynek zdeterminował przebieg drugiej wojny diadochów z lat
319-316 p.n.e., a jego wynik w dłuższej perspektywie przesądził o trwałym
podziale imperium na kilka królestw.
Eumenes sprzymierzył się z Polyperchonem
(sprawującym kuratelę nad ostatnim, nieślubnym potomkiem Wielkiego Macedończyka
Aleksandrem IV) i dzięki jego pieniądzom oraz oddziałom ruszył do Persji. Zajął
Babilon, Suzę i Persepolis. Do decydującej bitwy z wojskami Antygona Jednookiego
doszło w 316 roku p.n.e. pod Gabiene (ok. 100 km na południowy wschód od
dzisiejszego miasta Isfahan w środkowym Iranie). W niej górę wzięła jazda
Antygona, która przedarła się na tyły wroga i zdobyła jego tabory. Eumenes
został wydany przeciwnikom przez własnych żołnierzy i stracony, a triumfujący
Antygon Jednooki stał się panem Azji.
Michał Piekarski barwnie przedstawia te
wydarzenia oraz wojskowość z początku epoki hellenistycznej.