Celem książki pod naukową redakcją Urszuli Swadźby i Daniela Topinki jest prezentacja zmian w świadomości społecznej, które zaszły i nadal zachodzą po obu stronach granicy polsko-czeskiej (na Śląsku i Morawach). Owe zmiany dotyczą nie tylko młodego pokolenia, lecz także pokolenia realnego socjalizmu, znajdując swoje odzwierciedlenie zarówno w ekonomii, jak i w innych wymiarach życia społecznego, takich jak: religia, rodzina, a także stosunek do środowiska naturalnego i zróżnicowania etnicznego. Changes in social awareness on both sides of the border to pozycja wyjątkowa, ponieważ analizą zmian kulturowych spowodowanych transformacją ekonomiczną w Polsce i Czechach zajmują się socjolodzy. Autorami artykułów są bowiem pracownicy Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydziału Socjologii Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu. Zaproponowane tematy (m.in. tożsamość etniczna, religijność i sekularyzacja, świadomość historyczna, zmieniająca się rola kobiety w rodzinie) pozwolą czytelnikowi na zapoznanie się z różnymi punktami widzenia na temat zmian zachodzącących równolegle w obydwu społeczeństwach.