Ślub nie jest końcem tej historii, a zaledwie jej początkiem.
Oto Barbara i Bogumił. Małżeństwo z rozsądku. Wiodą skromne życie, zmagając się nie tylko z trudami prowadzenia majątku ziemskiego, ale też wychowywaniem dzieci sprawiających wieczne kłopoty, utrzymywaniem poprawnych relacji z nie zawsze lubianymi krewnymi. Ich codzienność z daleka szara i monotonna, z bliska fascynuje swoją pełnią.
Monumentalna saga rodzina, opowiada dzieje rodów Ostrzeńskich i Niechciców, ich dzieci, przyjaciół, sąsiadów i dalszej rodziny. To historia zubożałej szlachty; jej wzloty i upadki, przeplatające się z przemianami społecznymi i politycznymi na przełomie XIX i XX wieku. To również piękna realistyczna opowieść o tym, że w życiu jest czas na wszystko, na miłość nawet niezaplanowaną, na radość i zabawę, taniec i ucztowanie, ale też na żałobę, ciszę i spokojne wyczekiwanie na nieuchronne zmiany.
Noce i dnie wybitna powieść Marii Dąbrowskiej nagrodzona Państwową Nagrodą Literacką, kilkukrotnie nominowana do Nagrody Nobla, której filmowa adaptacja na zawsze wpisała się do kanonu polskiej kinematografii.
Może wracała wciąż do tego jak maniak na świecie istnieje w ogóle tylko miłość nieszczęśliwa? Bo szczęśliwa, nim sobie zdać z niej sprawę, zaraz się przeobraża w inne rzeczy uboczne, w codzienne pożycie, dom, dzieci () Więc ja pewno doświadczyłam i szczęśliwej i nieszczęśliwej miłości, czegóż ja jeszcze chcę? () Zresztą, nic jeszcze nie jest stracone. W moim wieku ludzie zaczynają nieraz wszystko na nowo. Może ja mam największe rzeczy przed sobą do przeżycia.
Pełny tekst powieści.
Tom IV jest zakończeniem historii Barbary i Bogumiła.