Monografia traktuje o ustrojowo-prawnych podstawach funkcjonowania asesora sądowego w polskim wymiarze sprawiedliwości po przywróceniu tego urzędu w 2016 roku. Autorzy poszukują odpowiedzi na pytanie, czy założony przez polskiego ustawodawcę model ustrojowo-prawny asesury sądowej odpowiada standardom konstytucyjnym. W publikacji przeanalizowano następujące zagadnienia: ewolucję statusu prawnego asesora sądowego w prawie polskim; ustrojowe zasady funkcjonowania asesorów sądowych, ze szczególnym uwzględnieniem zgodności z konstytucyjną zasadą sądowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz realizacji prawa do sądu z art. 45 Konstytucji RP; stosunek służbowy asesora sądowego w sądach powszechnych i administracyjnych; niezawisłość, bezstronność i niezależność asesora sądowego oraz ich gwarancje ustrojowe i procesowe; odpowiedzialność dyscyplinarną i odpowiedzialność za wykroczenia.